یکی از راه‌های مبارزه با بیماری‌ها استفاده از مکمل‌های دام‌ و طیور است. در رابطه کوکسیدیا یافتن یک مکمل غذایی مؤثر برای مبارزه با آن چالش بزرگی است، اما یافتن مکملی که جایگزین یونوفرها  در جیره جوجه‌های گوشتی شود چالش بعدی است. 
ازاین‌جهت می‌گوییم یافتن یک مکمل غذایی مؤثر برای مبارزه با کوکسیدیا چالش بزرگی است، چون:
اول) برخی از سویه‌های اِیمریا (عامل بیماری کوکسیدوز) در حال حاضر در برابر یونوفرها مقاوم شده‌اند. دوم) یونوفرها در ایالات‌متحده با عوامل ضدِ باکتریایی در یک گروه قرار داده می‌شوند، بنابراین، در برنامه‌های درمانی بدون آنتی‌بیوتیک، جایگزینی یونوفورها برای مبارزه با کوکسیدیوز تقریباً غیرممکن است. ازاین‌جهت راه‌حل‌های تغذیه‌ای ضروری می‌نماید.

استفاده از مکمل دام ‌و طیور به‌عنوان یک راه جدید 

افزودنی‌های خوراک که خواص ضد کوکسیدیایی داشته‌اند تاکنون صعب‌الحصول و دیریاب بوده‌اند. تنها در چند سال گذشته است که تحقیقات در این زمینه جدی و متمرکزشده است. برای اشاره به یکی از این نمونه‌ها می‌توان از چربی‌های عملیاتی نام برد که در میان آن‌ها «روغن کرچک» و «پوسته مغز بادام هندی» از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تجربه نشان داده است که این چربی‌ها در برابر باکتری‌های گرم-‌مثبت به‌طور تهاجمی عمل می‌کنند. واقعیت این است که خیلی‌ها از عملکردِ ضد باکتریایی چربی‌های عملیاتی باخبرند، اما از اثر مثبت آن‌ها در مقابله با کوکسیدیا بی‌خبرند.

مطالعات علمی چه می‌گویند؟

در یک مطالعه در کشور برزیل که در سال 2014 منتشر شد، دو چربی فوق‌الذکر نه‌تنها بهره‌برداری انرژی در رژیم غذایی را بهبود بخشیدند، بلکه باعث افزایش زنده‌مانی و کاهش زخم، آسیب و لکه‌ی ناشی از کوکسیدیوز روی بدن حیوانات شدند. 
در یک مطالعه‌ی جدیدتر که در مجله علم طیور (Poultry Science) منتشرشده است، چربی‌های عملیاتی مشابهی در مقایسه با موننسین (نوعی یونوفر) آزمایش شدند که نتایج مفیدِ مشابهی را در طیوری که گرفتارِ کوکسیدیا بودند، نشان داده شد. درحالی‌که موننسین به‌عنوان یک میکروب‌کشِ مستقیم عمل می‌کند، چربی‌های عملیاتی نه‌تنها اثر مشابهی دارند، بلکه اجتماعِ میکروبی متنوع‌تری را مورد حمله قرار داده و به این جهت سلامت بیشتری را به ارمغان می‌آورد.
مشهور است که وقتی حیوان گرفتار کوکسیدیال می‌شود، باکتری‌های مفید نیز، خصوصاً جمعیت باکتری‌های تولیدکننده اسید لاکتیک، به‌طور چشم‌گیری کاهش می‌یابند. بنابراین، به نظر می‌رسد که سلامت روده با یک مکمل خوراکی دام و طیورِ مناسب بسیار بهتر تضمین می‌گردد. مطالعه‌ای که هنوز منتشر نشده است، تأیید می‌کند که این تأثیر مثبت بر سلامت روده در حیواناتی غیر از جوجه گوشتی و گاو نیز دیده‌شده است.
البته دو مطالعه هرگز کافی نیست، اما به نظر من، کسانی که به دنبال یک عامل ضدِ کوکسیدیالِ جایگزین هستند، مبنای مناسبی برای تحقیقات بیشتر در اختیارشان است. انتظار دارم که این ترکیبات گیاهی که به‌عنوان عواملِ ضد کوکسیدیوز عمل می‌کنند بازهم کشف شوند. این حوزه‌، حوزه‌ای است که هنوز برای اکثر متخصصان تغذیه مبهم و ناشناخته است.

منبع

این مطلب برگرفته از مقاله آقای دکتر یوانیس ماورومیکالیس منتشرشده در وب‌سایت «Feed Strategy» به تاریخ 31 آگوست 2020 است.